Aanbevelingen en tips voor hooggevoelige mensen

Tijdens het maken van het leaflet over hoogbegaafdheid en hooggevoeligheid kwamen er in het overleg met een aantal experts zoveel aanbevelingen en praktische tips uit, dat ze niet allemaal in het leaflet opgenomen konden worden. Daarom nemen we ze apart op onze website op, hopende dat de mensen die ze goed kunnen gebruiken, hier profijt van hebben.

Acceptatie

• Hooggevoeligheid is in de basis een mooi kenmerk. Je kunt er goede dingen mee doen en veel voordeel van hebben.

Breng je eigen hooggevoeligheid in kaart

• Houd er rekening mee dat je meer hersteltijd nodig hebt dan niet-hooggevoeligen voor het verwerken van dezelfde prikkels.
• Als je last hebt van je hooggevoeligheid, breng dan in kaart wat bij jou maakt dat je er zo’n last van hebt. Vermoeidheid of spanningen zijn voor hooggevoelige mensen vaak een trigger om er meer last van te hebben.
• Ga voor die situaties die je zo’n last bezorgen, na of die last komt van binnenin of van buitenaf. Laat je niet leiden door de wat anderen van je zouden kunnen denken. Hoe beter je jezelf kent, hoe makkelijker het is bij jezelf te blijven.
• Ga na welke externe omstandigheden minder goed zijn voor jou. Kijk dan wat jou het beste helpt. Soms is het vermijden van situaties die jou stress opleveren een optie, maar soms ook niet. Je kunt dan bijvoorbeeld ontspanningsoefeningen leren.

Verhoog je kennis over hooggevoeligheid

• Verhoog je kennis over het onderwerp, lees artikelen en boeken, zoek contact met andere hooggevoeligen, deel tips. Er zijn meerdere groepen op bijvoorbeeld Facebook en LinkedIn.

Voorkom overprikkeldheid

• Goede conditie, gezond eten en goede nachtrust is voor iedereen belangrijk, maar zeker voor hooggevoeligen. Bij lagere weerstand en weerbaarheid zien we een hogere gevoeligheid voor prikkels.
• Stel je eigen ‘EHBO-set’ samen. Bijv. een lijstje met wat jou helpt. Stel deze lijst op als je je goed voelt en ontspannen bent. Waarom? Als je overprikkeld bent weet je vaak niet meer wat je nodig hebt. Als je dan alleen maar hoeft te kiezen uit een lijst, is dat gemakkelijker.
• Veel hooggevoeligen zeggen baat te hebben bij mediteren, oefeningen van mindfulness, visualisatieoefeningen en hartcoherentietraining. Andere hooggevoelige mensen gaan juist liever naar buiten om te bewegen. Zoek naar die manieren die voor jou goed werken.
• Gevoelig voor geluid? Zorg dat je altijd oordopjes bij je hebt.
• Gevoelig voor licht? Ga nooit van huis zonder een zonnebril.
• Gevoelig voor spanningen? Gebruik koude blikjes, een coldpack. Door het vasthouden van iets ijskouds, “koelen” je hersenen letterlijk af.

Wat te doen bij overprikkeldheid?

• Plan een periode van rust in na situaties met veel prikkels, zoals na een avondje stappen met vrienden of na een middag winkelen in een drukke stad.
• Gebruik een hoofdtelefoon die alle geluid buiten houdt, een verademing na drukte…
• Een visualisatieoefening: Neem na een drukke dag bijvoorbeeld een douche en visualiseer dat je letterlijk de zorgen en de prikkels van je afspoelt.
• Word jij vaak overvallen door je emoties? Ken je dan heftige emotionele uitbarstingen? Of bevries je juist helemaal? Leer jezelf manieren aan om in een gesprek bijvoorbeeld tijd te kopen, afstand te nemen of op een acceptabele manier de ruimte te verlaten, etc. Bouw je eigen repertoire op waaruit je in die momenten kunt putten.

Praat erover

• Praat erover met je partner. Leg uit waarom tijd voor jezelf voor jou zo belangrijk is, waarom een aanraking soms niet fijn is of wanneer de TV écht even uit moet. Begrip is niet noodzakelijk, maar acceptatie van en respect voor jouw grenzen wel.
• Je zou aanpassingen in je (werk)situatie kunnen voorstellen. Breng die boodschap voorzichtig, maar wel duidelijk. Geef bijvoorbeeld aan dat jij last hebt van veel geluiden om je heen en dat je beter kunt functioneren wanneer je je in een rustiger omgeving bevindt. Kom zelf met een zo concreet mogelijke en ook haalbare oplossing.

Zoek deskundige begeleiding

• Zoek deskundige begeleiding als je veel klachten hebt die je dagelijkse leven verstoren.

IHBV. Januari 2015.

Deze aanbevelingen zijn opgesteld door Rianne van de Ven met medewerking van:
Tamar, ervaringsdeskundige
Gemma Geertshuis, trainer en coach bij www.blauwediamant.nl
Eva Pama MSc. , A&O Psycholoog bij www.hooggevoeligheelgewoon.nl
Prof. Dr. Elke van Hoof, Vrije Universiteit Brussel, www.elkevanhoof.com